14 SANİYENİN KRİTİK PRESTİJİ

Bugün saatlerinizdeki tarih göstergeleri 11 Nisan 2020’yi işaret ediyor. 50 sene önce tam bu günde Apollo 13 için destinasyon Ay olarak belirlenmiş, astronot James Lovell ise bu süreçte en çok bileğindeki Omega Speedmaster’ı ile göz teması kurmuştu.

Değil saatin, haftanın gününe dair farkındalığımızı bile yitirdiğimiz bir dönemdeyiz, sadece yıl 2020, bundan eminiz. Bu süreçte, geçmişe dair hikayeler hiç olmadığı kadar dinlenilesi bir statüye erişiyor, normal olana özlem, genellikle di’li geçmiş zaman kipi ile çekilen cümlelerle aktarılıyor. Kafaları çok karıştırmadan günü sabit tutup, 50 yıl öncesine ışınlanmak ise Apollo 13’ün hikayesini yeniden dinlediğimiz ölçüde mümkün.

11 Nisan 1970 tarihinde James Lovell önderliğinde gerçekleştirilen yedinci insanlı uzay ve üçüncü insanlı Ay yolculuğu Apollo 13’ün tek amacı, hedefindeki destinasyona varabilmekti. Lovell’ın dışında mürettebatta iki pilot Jack Swigert ve Fred Haise bulunuyordu. Florida Kennedy Uzay Merkezi’nden fırlatılan uzay aracı için ilk 48 saat gayet normal geçti. Dünya’dan 320.000 km uzaklaşıldığında ise uzay aracında yaşanan beklenmedik patlama, astronotların üçünün de bileklerinde yer alan Omega Speedmaster’a hiç olmadığı kadar ihtiyaç duymalarına yol açacaktı. Uzay gemisinde patlayan oksijen tankı, yolculuğu tamamen değiştirecek, pilotların Ay’a yapacakları yolculuğu tekrar Dünya’ya dönmek üzerine hızlı bir şekilde planlamalarına sebep oldu.

Kurtarma planı Houston tarafından yönetiliyor, normalde uyduya inmek için kullanılacak Ay modülü, nam-ı diğer Ay örümceğinin Dünya’ya iniş için bir cankurtaran işlevi görmesi planlanıyordu. Bu araçla Dünya’ya dönüş, Ay’a planlanan iniş kadar kolay olmadı. Elektronik tüm sistem ve dijital zamanlayıcıların, enerji kullanımını minimize etmek için devre dışı bırakılması, Lovell, Swigert ve Haise için bileklerindeki Omega Speedmaster Professional Chronograph’ın önemini anlamak adına yapılan bir sınav gibiydi.

Dünya’ya sağ salim bir iniş gerçekleştirmek için mekiğin rotasının yeniden ayarlanması ve sadece 14 saniyelik bir yakıt tüketimine göre planlama yapılması gerekiyordu. Lovell uzay aracı kontrolünü üstlenirken, Swigert Speedmaster kadranı üzerinden yanma hesaplamalarına konsantre olmuştu. 17 Nisan 1970’te, yani kalkıştan tam 142 saat ve 53 dakika sonra Apollo 13, Güney Pasifik’e başarılı bir iniş gerçekleştirdi. NASA’nın tüm dijital mekanizmalarına rağmen bu başarı Omega Speedmaster’ındı. Nitekim 5 Ekim 1970’te marka, NASA’nın “Gümüş Snoopy Ödülü”nün sahibi oldu. Tarihe “başarılı başarısızlık” olarak geçen bu hikaye, umarız kısa bir süreliğine de olsa sizi evlerinizin dışında hissettirip, uzaya ışınlanmanıza yardımcı olmuştur.