YENİ VE KURALSIZ İFADELER

Klasik yuvarlak pırlanta egemenliği sona erdi. Bu sezon taşlarda ve kesimlerde her yeri saran taptaze yenir bir çağın müjdesini veriyoruz.

Yazı MING LIU

Yuvarlak bembeyaz pırlantalar kenara çekilsin: Artık ilginin odağında alışılmadık renkli taşlar ve havalı kesimler var ve üstelik ne kadar sıra dışı olursa o kadar iyi. Şu sıralar dikkat edilmesi gerekenler, antika pırlantalardan kitsch kalplere, camgöbeği Namibya indokoliti veya pastel pembesi kunzit gibi atipik yarı değerli renkli taşlara dek sürpriz birçok unsuru barındıran kıymetli taşlar.

“Yuvarlak olmayan her şey artık daha popüler,” diyor Hirsh London’ın idari müdürü Sophia Hirsh. “İnsanlar kendi tarzlarını öne çıkarma konusunda daha rahatlar ve artık çok daha fazla yaratıcı özgürlüğümüz var. Mesela üst üste takıyoruz, karıştırıyoruz, farklı parmaklarımızda farklı yüzükler oluyor,” diyor kendisi de hem platin hem sarı altın mücevher takmakla bilinen Hirsh.

Müşterinin taşın kaynağı konusunda gittikçe daha özenli ve meraklı olması kişisel ifadeyi tamamlıyor. Bu durum, sürdürülebilirliğin ve sosyal bilinçlenmenin gittikçe artmasının yanı sıra Ukrayna’da süren savaşın patlak verip Rus pırlantalarına karşı yaptırımların gündeme gelmesiyle öne çıktı. “Savaş talebi değiştirdi,” diyor Los Angeles merkezli Poli Trading Company başkanı Randy Poli. “İnsanların izleyebilme merakını ve tedarik zincirimizi değiştirdi. Rusya dünyanın ham pırlantasının yüzde 30’unu tedarik ediyordu fakat artık bu kaynak kullanılmıyor ve günümüzde bol bol iyi ürün bulmak kolay değil.”

Laboratuvar üretimi pırlantaların yükselişine rağmen doğal taşlara olan tutkunun halen güçlü olduğuna inanan Hirsh. “On yıl önce bir pırlantanın Kanada’dan mı yoksa Güney Afrika’dan mı geldiği kimsenin umurunda değildi,” diye ekliyor . “İnsanlar dünyanın güzel minerallerine ulaşmak istiyor; güzel, doğal pırlantalara. Ama günün sonunda, savaşa fon sağlamadıklarından emin olmak da istiyorlar.”

Sektör de buna dikkat ediyor. 2018’de sektör devi De Beers, ham aşamasından kesim ve cila aşamasına dek pırlantanın yolculuğunu blockchain teknolojisiyle takip edip izleyen Tracr platformuyla pırlanta takibini piyasaya sürdü. Yaklaşık 1,2 milyon ham pırlanta platforma yüklendi; platformdaki Gemological Science International (GSI) ve Gemological Institute of America (GIA) gibi benzerlerine katılan öncü etik mücevher markası Brilliant Earth gibi yeni katılıcımlar her ay kaydolmaya devam ediyor.

Renkli taşların kökenleri, pırlantalardan farklı olarak, Sri Lanka safirinin ipeksi rengi veya bir zümrüdün içindeki parçacıklar gibi belli özelliklerle tespit edilebilir, diye anlatıyor Hirsh. Özellikle de sıra dışı taşlar şu anda parlak zamanlarını yaşıyor. Chaumet’nin botaniğe bir saygı ifadesi olan yeni Le Jardin de Chaumet yüksek mücevher koleksiyonu, canlı sarı Zimmi pırlantalarının olduğu hercai menekşe ilhamı taşıyan bir takım da içeriyor. Taşın çıkarıldığı, Sierra Leone ile Liberya arasındaki yağmur ormanları bölgesinden adını alan Zimmi pırlantalarının, şık canlı sarı pırlantalardan çok daha güçlü bir renk satürasyonu var ve GIA renkli pırlanta derecelendirme skalasında yüksek yoğunluklu olmanın gururunu taşıyor. Markada ayrıca bir çift Tulipe küpe Vietnam’dan gelen, çarpıcı kobalt mavisi renkte, armut biçimli 20 spinelle süslenmiş ki bu da bilindik kırmızımsı veya pembemsi tonlardan bir uzaklaşmayı temsil ediyor.

Opaller de rağbette. Hirsh’in Aurora kolyesindeki 10,25 kıratlık zarif siyah opal şık bir bulut biçiminde, Hirsh
bir müşteriye satılan siyah opal bir kalp yüzüğü ise şöyle tarif ediyor: “Mükemmel bir kalp değil, bir tarafı azıcık daha kalın. Bir karakteri ve muhteşem bir renk oyunu var. Çok yumuşak pastel tonlarda ama gün ışığında azıcık kırmızımsı bir menekşeye bürünüyor.” Bu arada, Tiffany & Co’da etkileyici ve şehvetli bir siyah opal, akuamarin, beril ve turmalin karışımı, markanın ilhamını okyanustan alan yeni yüksek mücevher koleksiyonu Out of the Blue’da yer alan Starfish takımı için mükemmel bir palet oluşturuyor. 0,92 kıratlık nadir bir gri-mor pırlanta Cartier’nin Le Voyage Recommencé yüksek mücevher koleksiyonunun parçası olan asil Ondule yüzüğünün kalbinde yer alıyor; Gucci’nin en yeni yüksek mücevher koleksiyonu Allegoria ise güzel bir renkli turmalin yelpazesinin tamamını barındırıyor ve bunlar altın renkli mandarin garnetlerin, toprak tonlarındaki krizoberilin ile pembe-mor kunzitin yanında yer alıyor. California gün batımını andıran sonuncusu, tam uygun biçimde Amerika’nın batı kıyısından, San Diego’dan geliyor. Marka bunun onu David Yurman’ın müşterileri arasında özel kıldığını söylüyor ve kunziti punk tarzı, ters- yerleştirilmiş pırlantalarla vurgulanan Lumina yüksek mücevher küpelerine yerleştiriyor.

Renkli taşların popülaritesi açık artırmada rekor sonuçlara da yol açıyor. Haziran ayında, Mozambik’ten 55,2 kıratlık Estrela de Fura yakutu New York Sotheby’s’de dudak uçuklatan bir rakama, 34,8 milyon dolara satılarak sadece bir yakut için değil, açık artırmada satılan bütün renkli kıymetli taşlar için bir dünya rekorunun kırılmasını sağladı. Bu, Bulgari’nin 11,16 kıratlık şık parlak mavi Laguna Blu pırlantasının Sotheby’s’de 25,2 milyon dolarla satılmasından hemen sonra gerçekleşti. Met Balosu’nda Priyanka Chopra Jonas’ın bespoke bir kolyede taktığı bu taş, bugüne dek bir açık artırmaya çıkan en değerli Bulgari mücevheri artık.

Hayal gücünü harekete geçiren sadece bu sıra dışı renkli taşlar değil. Poli, klasik yuvarlak parlak pırlantaların da gözden düşmeye başladığını belirtiyor. “Eskiden her bir şekilden 10-15 yuvarlak taş satardım,” diyor. “Artık her yuvarlak taştan 10-15 şekil satıyorum. Artık kimse yuvarlak istemiyor. İnsanlar alışılmadık bir şey olsun istiyorlar; aynı şeyleri görmekten bıkmış durumdalar.”

Kalp formlarının çok büyük rağbet görmesinde şaşılacak bir şey yok – Graff, Boodles ve Gucci gibi benzerlerinde bunlar görülebiliyor, sonuncusunda uçurtmalar, yelpaze biçimleri kadar ultra-romantik, Avrupa tarzı eski model kesimler de var. Paris merkezli Messika’nın hayranları da kalplere düşkün, özellikle de Kim Kardashian: Sevgililer Günü’nde pespembe Skims kıyafetini, birbirine kenetli pırlanta kalplerden oluşan, ortasında gösterişli biçimde çapraz yerleştirilmiş 5,5 kıratlık taşın bulunduğu bir Messika gerdanlıkla tamamlamıştı.

Sezonun diğer öne çıkanları arasında, David Morris’in hafif bir yuvarlak dokunuşla baget ve zümrüt kesimi pırlantalardan oluşan Empire kolye ve küpe takımı var (kolyenin taşları toplam 54,94 kırat, küpeler 5,01 kırat). Yine David Morris’te, çok güzel Grandola küpeler markanın iyi bilinen beyaz üstüne pembe, son derece feminen renk paletini içeriyor, ama bu kez toplamda 8,14 kırat gelen ultra-modern üçgen kesim pırlantalar barındırıyor. Louis Vuitton’da pırlanta, markanın LV monogramı şeklinde bespoke pırlanta kesimleri sayesinde yepyeni bir seviyeye taşınıyor. Jeoloji ve evrim temalı Deep Time yüksek mücevher koleksiyonunun parçası olan yeni Drift kolyesinde, V biçiminde motiflerin arasına yerleştirilmiş 18 LV Monogram yıldız-kesim pırlanta içeriyor; dönüştürülebilir bir Fossil kolye çifti ise 5,52 kıratlık yıldız kesim Monogram bir pırlantayla birlikte 27,83 kıratlık sekizgen basamak kesim mavi safir barındırıyor.

New York’un büyük mücevhercilerinden uzak olan Eva Fehren, revaçta olan, şık kesimli taşlarıyla tanınıyor: Onun mücevherlerini yakın zamanda Sarah Jessica Parker, And Just Like That filminde Carrie karakterini canlandırırken takmıştı, bunların arasında neon-sarısı şık bir Chroma Highlighter zincirde asılı, karartılmış altına asi bir tarzla yerleştirilmiş kalkan biçiminde bir pırlanta da var.

“Şık kesimler bana gerçekten hitap ediyor,” diyor Fehren, yıllardır sıra dışı kesimlerin koleksiyonunu yapıyor ve kendi nişan yüzüğü de basamak kesim ile portre kesiminin karışık uygulandığı altıgen bir pırlanta. “Güçlü, geometrik şık pırlantaların cesareti ve eşsiz kesimlerin nadir bulunması, tenis bileziği veya nişan yüzüğü gibi geleneksel mücevher tasarımlarını alıp, onların unsurlarını yeni oranlara taşımama imkan tanıyor.”

Sıra dışı renklere ve kesimlere yönelmek sadece yenilikten fazlası, bunlar mücevher tasarımının sınırlarını zorlama ve yükseltme arzusuna hitap eden ve güzellik arayışının asla son bulmamasını sağlayan şeyler. Markanın ilk günlerinden beri Fehren’le birlikte çalışan Poli’nin söylediği gibi: “Bu aslında pırlantanın kalitesiyle değil, çok güzel bir şey bulmakla ve onu bir taştan gün yüzüne çıkarmakla ilgili bir mesele.”