KARBON SÖZLÜĞÜ
Geçmişi 1879’a, Thomas Edison’ın pamuk ipliklerini veya bambu şeritlerini yüksek sıcaklıkta pişirip tamamen karbondan tellere dönüştürmeye karar vermesine uzanan karbon fibere dair bilmeniz gerekenleri sıralıyoruz.
Görünüşüne rağmen, karbon fiber şaşırtıcı derecede ağır adımlarla ortaya çıkmış. 1958’e gelindiğinde işler biraz ilerlemiş. ABD menşeli kimyasal ve polimer firması Union Carbide, ilk yüksek performanslı karbon türevini oluşturmuş. Ancak çok güçlü değilmiş. Karbonun potansiyelinin tam anlamıyla fark edilmesi, Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı’nın 1963’te yeni bir üretim prosesi geliştirmesiyle olmuş. Uzun lifler, çok yüksek sıcaklıklara kadar oksijenle temas etmeden ısıtılıyor ve böylece yanmıyor. Liflerin içindeki atomlar şiddetli şekilde titreşiyor. Karbon olmayan atomların çoğu uzaklaşıyor ve sonuçta uzun ve sıkı sıkıya birbirine geçmiş karbon atomlarından oluşan, çok güçlü, çok yüksek çekiş gücüne sahip, ağırlık/kuvvet oranı düşük, ısıya dayanıklı ancak ısıl genleşme katsayısı düşük lifler ortaya çıkıyor.
Karbon fiber yapraklarının birleştirilmesiyle oluşturulan paneller, birçok saat modelini süslüyor. Ancak işlevi genellikle süslemekle sınırlı kalıyor zira, yaprakların dokuma yapısı nedeniyle su geçirmezlik garanti edilemiyor. Ama Oris, Williams F1 takımının desteğiyle, elde birleştirilmiş yaprakların kalıplanması fikriyle üretilen katı malzeme sayesinde bu durumu iki yıl önce değiştirdi.
Dövme karbon saat kasası üretmek için Audemars Piguet (dünyada bir ilk bu), Fransız bir uzay mühendisliği firmasıyla iş birliği yaptı ve lifler kalıplara dizilerek yüksek sıcaklıklarda sıkıştırıldı. Füzyonun rastgele özelliği sayesinde her kasa benzersiz bir mermer desenine sahip oldu. Ve 2007 yılında Royal Oak Offshore Alinghi Team Chronograph modelinde kullanılan malzeme, karbon devrimini başlatmış oldu. Bu yıl da TAG Heuer Monaco modelinin Bamford yorumunda görüldü.
Grafen allotropunda atomlar altıgen bir kafeste tek katman halinde. İlk kez 2004 yılında Manchester Üniversitesinde ayrıştırılan (Nobel Fizik Ödülü kazanan çalışma) grafen, test edilen en güçlü malzemedir. Isı ve elektriği etkili şekilde iletir. Richard Mille, bu malzemeyi kullanarak RM 50-03 Tourbillon Split Seconds Chronograph kasasını üretti.
Karbon nanotüpler katmanlı yapı yerine silindirik bir yapıya sahiptir. Dayanıklılığı, esnekliği, antimanyetik özelliği ve düşük ısıl genleşme katsayısı sayesinde Zenith’in El Primero Defy 21 modelindeki 50 Hz salınımlı pandülü için ideal malzemeydi. Surrey Nanosystems’in 2013’te karbon nanotüpler kompleksinden oluşturulan ve ışığı yüzde 99,965 oranında emebilen Vantablack rengini yaratırken keşfettiği gibi, nanotüpler ışığı emmek için de kullanılabiliyor.
Elmas Kadar Keskin Karbon (DLC) kısmen kristal elmas yapısında olan, karbonun diğer saf hali olan grafitin de bulunduğu bir karbon kaplama türü. Karbonun plazma formunun ham saat kasasında, iki formdan birinde karar kılmaya vakit bulamadan son derece hızlı dondurulduğu bir malzeme. İlk kez Bamford tarafından kullanılan DLC şimdilerde birçok saat üreticisi tarafından kullanılıyor. Kapsamlı bir işlem olduğu ve PVD’ye kıyasla daha iyi aşınma ve korozyon direnci sunduğu için lüks markalar tarafından tercih ediliyor.
Texalium karbon dünyasını şaşırtan bir malzeme, zira bazıları onu yanlış tanımlıyor. Saatlerde ilk kullanımı Hublot’nun Big Bang Unico modeliydi. Dokuma karbon fibere çok benziyor. Esasen süper ince alüminyum kaplamaya sahip fiberglas bir malzeme. Ayırt edici özelliği: Karbon fiber yalnızca siyah veya gri renklerdeyken texalium’da alüminyum kaplamayı istediğiniz renkte anotlayabilirsiniz.
Panerai LAB-ID Luminor 1950 Carbotech 3 Days
Panerai’nin tarihe nasıl da kararlılıkla bağlı olduğunu bildiğimiz için bu model şoke edici derecede modern geliyor! Panerai, karbon fiber kasada “polieter eter keton” (PEEK) adı verilen organik bir polimerle birlikte yüksek basınç uygulanan karbon katmanlarından yapılan Carbotech seçeneğini tercih etmiş. Kadranda karbon nanotüpler kullanılmış ve mekanizma parçalarında karbon kompozit kullanılması sayesinde saatin 50 yıl boyunca onarıma ihtiyacı olmayacak.
Roger Dubuis Excalibur Aventador S
Roger Dubuis, Lamborghini ile olan ortaklığını, teknolojisinin bir kısmına hızla el koyarak kutladı. Bu kasada, Lamborghini’nin kendi ürettiği araba şasileri için kullandığı karbon fiber türü kullanılıyor. Eğimli iki pandül, quartz gibi saniyede bir atan ibre ve Lamborghini motorundan ilham alınan mekanizmasıyla, bileğinizde hiç ağırlık yaratmayacak güçlü bir makineye sahip oluyorsunuz.
Richard Mille 25-01 Tourbillon Adventure
Richard Mille, yeni grafen maceralarından uzun süre önce, 2007 yılında orijinal RM 011 flyback kronograf ile “ince katmanlı” karbon plakaları tanıtmıştı. Dokuma görünümünün aksine ahşap bir görünüme sahip olan malzeme, basınçlı kapta işlenen 30 mikronluk karbon fiber katmanlarından oluşturulan yekpare bir bloktan üretiliyor. Richard Mille’in en son sıra dışı lansmanı, ince katmanlı karbon teknolojisini titanyumla bir arada kullandığı, Sly Stallone iş birliğiyle oluşturulan model.