Koleksİyoner Hayalİ: Kayıp Saatlerİn Bulunması

Gittikçe tedbirli hale gelen bir piyasada çalıntı saatlere özel bir veri tabanı oluşturulması koleksiyonerlerin içini rahatlatıyor. Yazı Chris Hall

Bir koleksiyonerin kabus senaryosu: Satın almak üzere olduğunuz ya da daha kötüsü satın almış olduğunuz bir saatin ikinci el piyasasındaki yolculuğuna çalıntı ürün olarak başladığını keşfetmek. İnternet üzerinden her geçen gün daha fazla sayıda saatin el değiştirmesi nedeniyle, satın almak üzere olduğunuz saatin temiz bir sicili olduğunu bilmek önemli. Saat Sicili’ne (Watch Register) girin. Geçen yılın ikinci yarısında kurulan ve Kayıp Sanat Sicili’nin (Art Loss Register) içinden doğan Saat Sicili, satıcılar ve satın alacaklar için referans olarak çalıntı saatlere ilişkin bir veri tabanı sunuyor.

Aslında, 1991’den bu yana çalıntı saatlere ilişkin bir veri tabanı tutan ve büyük müzayede firmaları için menşe kontrolleri yapan Kayıp Sanat Sicili, saat piyasasında her zaman vardı.

Fakat geçtiğimiz son birkaç yılda, rapor edilen çalıntı saatlerin sayısı istikrarlı bir şekilde artış gösterdi. Rolex’in orijinallik kontrolleri yapmaya son verme kararıyla (2013’te sona erdi) birlikte, bir saatin geçmişine ilişkin durum tespiti yapabilen bağımsız bir organa duyulan ihtiyaç da birden arttı.

Sicil’in kurucusu Katya Hills, bu konuya kendini adamış bir ekip oluşturmanın faydalarını da beraberinde getirdiğini açıklıyor. “Daha önce sadece müzayede firmaları ve büyük satıcılarla çalışıyorduk, ama bugünlerde bireylere ve daha küçük ölçekli satıcılara da hizmetlerimizi sunabiliyoruz.”

Saat Sicili’nin kayıtlarında 50 binin üzerinde saat var; bunların yaklaşık 13 bini Rolex olmakla birlikte, 850’den fazla marka Sicil’de temsil ediliyor. 

Hills, “Çalıntı ürünlerin ortaya çıkması, genellikle 5 ila 20 yıl arasında, uzun bir zaman alıyor,” diyor. “Ama son yıllarda gittikçe artan sayılarda eşleşmeler bulduk. Ve satıcı ne kadar itibarlı olsa da, çalıntı saatler, müzayedeler veya saygın satıcılar gibi en bilinen yerlerde bile ortaya çıkıyor.”

Veri tabanındaki en son eşleşmeler arasında, Bueche-Girod’dan 70 bin Sterlin’lik, değerli taşlarla bezeli platin bir saat ve çok sayıda Patek Philippe kadın saati de yer alıyor; bunlardan en sonuncusunun 1993’te İngiltere’deki distribütöründe meydana gelen bir yağmada çalındığı rapor edilmiş. Eşleşmeler arasında ayrıca Dünya Ticaret Merkezi’ndeki 11 Eylül saldırısının enkazından çalınan Rolex’ler ve Leuven’deki bir müzeden çalınan neceftaşından paha biçilmez bir Etienne Bordier saat de var.

Fakat kontrol etmenize değmesi için altı rakamlı bir saatin alıcısı olmanız gerektiğini düşünmeyin. Hills, “Aralarında 400 bin Sterlin’lik bir Greubel Forsey, Piaget ve Richard Mille’in sınırlı üretim modellerinin de bulunduğu yüksek değerlere sahip parçaların listede olmalarına rağmen, yaptığımız araştırmaların çoğu Rolex’ler, Omega’lar gibi, 3 ila 5 bin Sterlin aralığındaki popüler saatlerle ilgili,” diyor.  Bir saati sicilde kontrol etmek, seri numarası ve markayı mesaj ya da e-posta olarak göndermek kadar kolay; Saat Sicili ekibinin bir üyesi gerekli kontrolü yapmak için pazartesiden cumaya, sabah 9 ile akşamüzeri 6 arasında hazır bekliyor ve beş dakika içerisinde cevap vermeyi garanti ediyor. Sicil’in konuya yaklaşımı, daha fazla bilginin gerektiği durumlarda, otomatik bir servisten ziyade ekipten biriyle anında temas kurulabilmesi anlamına geliyor. Basit aramaların ücreti 2 Sterlin; ayrıca 50 Sterlin’e 25’lik bloklar halinde aramalar ve yıllık üyelikler de satın alınabiliyor. Eğer hırsızlığa maruz kaldıysanız, saatinizi Sicil’e kaydettirmenizin maliyeti 10 Sterlin. Çalıntı saatler tespit edildiği takdirde, Saat Sicili bir kurtarma hizmeti ya da saatin asıl sahibinin saati kendisinin geri almayı tercih etmesi durumunda daha uygun fiyatlı bir “yer tespiti hizmeti” veriyor.

thewatchregister.com